Podróże zagraniczne w różnych celach, zarówno turystycznych, zawodowych jak i naukowych, cieszą się coraz większą popularnością i zainteresowaniem. Osoby, które decydują się na wyjazd do innego kraju powinny zadbać przede wszystkim o Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego niezbędną w trakcie nagłej choroby.
Europejska Karta Zdrowia – co obejmuje?
Zgodnie z Decyzją Komisji Administracyjnej ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego nr S1 z dnia 12 czerwca 2009 roku, EKUZ (Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego) oznacza dokument, wydawany bezpłatnie przez NFZ (w postaci plastikowej karty bez zdjęcia), potwierdzający prawo korzystania z niezbędnej opieki zdrowotnej jedynie w publicznych placówkach w trakcie pobytu w krajach Unii Europejskiej oraz Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu (EFTA). Pomoc medyczna w ramach EKUZ udzielana jest na zasadach obowiązujących w danym państwie, co w praktyce wiąże się bardzo często z koniecznością pokrycia kosztów udzielonych świadczeń, których nie zwraca Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Niezbędnej opieki medycznej wymagają z pewnością: nagłe zachorowania, wypadki, urazy, zawał, zatrucie, złamania, wysoka gorączka i wiele innych, ale zakres świadczeń zdrowotnych w każdym przypadku określa indywidualnie lekarz, przyjmujący danego pacjenta uwzględniając stan zdrowia oraz planowany czas pobytu. Karta EKUZ niestety nie zapewnia refundacji takiego transportu, np. Karetką, przy czym prezes NFZ lub dyrektor oddziału wojewódzkiego ma możliwość wydania zgody na pokrycie kosztów przewozu chorego do miejsca leczenia na terenie państwa polskiego, jeżeli leczenie za granicą będzie droższe niż transport do kraju zamieszkania pacjenta i leczenie na miejscu. W takiej sytuacji należy złożyć odpowiedni wniosek do wojewódzkiego oddziału NFZ, zaś w przypadku pozytywnej decyzji, chory podróżuje najtańszym środkiem komunikacji, na jaki pozwala jego stan zdrowia.
Jak wybrać kartę EKUZ?
Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego może zostać wydana wyłącznie osobom, które posiadają prawo do świadczeń zdrowotnych. Prawo do otrzymania EKUZ posiadają członkowie rodzin ubezpieczonych w NFZ (dziecko w wieku powyżej osiemnastego roku życia kontynuujące naukę), przy czym karta wystawiana jest odrębnie (imiennie) na każdego ubezpieczonego. W celu uzyskania Europejskiej Kartu Ubezpieczenia Zdrowotnego należy złożyć odpowiedni wniosek (dostępny między innymi na stronie internetowej www.nfz.gov.pl/eu), a następnie złożyć go osobiście lub przesłać (pocztą lub faksem) do wojewódzkiego oddziału NFZ właściwego ze względu na miejsce zamieszkania. Dodatkowo należy dołączyć kserokopię dowodu ubezpieczonego (np. ZUS RMUA, zaświadczenie z KRUS, legitymacja szkolna lub studencka, ostatni odcinek emerytury), a także dowód zgłoszenia do ubezpieczenia w przypadku członka rodziny.
Osoby uprawnione do otrzymania karty EKUZ
Wniosek o wydanie EKUZ może złożyć każda osoba, która posiada ubezpieczenie w NFZ, jeżeli wyjeżdża za granicę:
- w celach turystycznych;
- na studia;
- do pracy na rzecz polskiego pracodawcy;
- w delegację;
- w odwiedziny do rodziny lub znajomych.
Kartę można odebrać osobiście lub za pośrednictwem upoważnionej osoby (w tym celu należy wypełnić odpowiednie upoważnienie do odbioru karty EKUZ) po upływie maksymalnie trzech dni roboczych pod warunkiem, że wniosek jest poprawny, a niezbędna dokumentacja kompletna.
Okres ważności EKUZ
Okres ważności karty EKUZ wynosi odpowiednio:
5 lat – dla osób pobierających świadczenie emerytalne
12 miesięcy – dla osób ubezpieczonych, które są:
- zatrudnione,
- pobierają rentę,
- studentami zgłoszonymi do ubezpieczenia zdrowotnego przez uczelnię,
- członkami rodzin;
6 miesięcy – dla osób uprawnionych na podstawie przepisów krajowych:
- nieubezpieczone kobiety posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium RP w okresie ciąży i porodu;
- nieubezpieczone kobiety posiadające status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy oraz miejsce zamieszkania na terytorium RP w okresie ciąży i porodu,
- nieubezpieczone osoby, które nie ukończyły 18 roku życia i posiadają obywatelstwo Polskie (okres ważności karty kończy się z dniem ukończenia przez te osoby 18 roku życia);
- nieubezpieczone osoby, które nie ukończyły 18 roku życia i posiadają miejsce zamieszkania na terytorium RP, które uzyskały status uchodźcy lub ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy (okres ważności karty kończy się z dniem ukończenia przez te osoby 18 roku życia).
2 miesiące – dla osób bezrobotnych zarejestrowanych w Urzędzie Pracy oraz innych, niewymienionych osób ubezpieczonych.
90 dni – dla osób spełniających kryterium dochodowe do otrzymywania świadczeń z pomocy społecznej i otrzymały decyzję np. wójta, burmistrza
42 dni – dla kobiet w okresie połogu, posiadających obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
Karta EKUZ nie stanowi alternatywy dla ubezpieczenia podróży, ponieważ nie obejmuje prywatnych usług opieki zdrowotnej, kosztów związanych z przelotem do kraju, zagubionym bagażem czy kradzieżą jak również kosztów leczenia w sytuacji, gdy celem wyjazdu za granicę jest poddanie się leczeniu w danym kraju. Aby uniknąć nieprzyjemnych niespodzianek w trakcie podróży zagranicznej zawsze warto dodatkowo wykupić turystyczną polisę ubezpieczeniową.
