1 lutego 2020 roku wszedł w życie „Mały ZUS Plus”, oznaczający poważne zmiany w dotychczasowym „Małym ZUS”. Celem programu jest wspieranie najmniejszych przedsiębiorców w Polsce, których przychód w 2019 roku nie przekroczy 120 tysięcy złotych. W praktyce właściciele takich firm zapłacą składki na ubezpieczenia społeczne niższe nawet o kilkaset złotych miesięcznie. Składki bowiem będą liczone proporcjonalnie do faktycznego przychodu.
Dla kogo „Mały ZUS Plus”?
Z „Małego ZUS Plus” może skorzystać osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, która:
- w poprzednim roku kalendarzowym osiągnęła roczny przychód w wysokości maksymalnie 120 tysięcy złotych (dotychczasowy limit przychodu wynosił trzydziestokrotność minimalnego wynagrodzenia za rok poprzedni);
- prowadziła działalność gospodarczą co najmniej 60 dni w roku;
- nie świadczy usług z działalność na rzecz byłego lub aktualnego pracodawcy.
Z „Małego ZUS Plus” zostali natomiast wykluczeni przedsiębiorcy, którzy:
- rozliczali się w poprzednim roku w formie karty podatkowej i korzystali jednocześnie ze zwolnienia sprzedaży z podatku VAT;
- osoby fizyczne prowadzące inną pozarolniczą działalność (np. jako wspólnik spółki jawnej).
Nowy sposób ustalania składek
Z wejściem w życie „Małego ZUS Plus” zmienia się również sposób ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne (emerytalnego, rentowego, chorobowego i wypadkowego), którą będzie stanowiła połowa przeciętnego miesięcznego dochodu uzyskanego z prowadzonej działalności w poprzednim roku. Nie zmienia się natomiast minimalna i maksymalna podstawa wymiaru składek „w Małym ZUS Plus”. Nadal bowiem będzie mieściła się w przedziale pomiędzy 30 procent minimalnego wynagrodzenia krajowego a 60- procent prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (w 2020 roku między kwotą 778 zł a 3136,20 zł). Narzędziem ułatwiającym przedsiębiorcom wyliczenie nowej podstawy wymiaru składek jest kalkulator ZUS, który znajduje się na stronę eSkładka.pl. Kalkulator zawiera niezbędne dane, zarówno do obliczeń na „Małym ZUS”, jak i na „Mały ZUS Plus”. Zmiany nie dotyczą natomiast podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia zdrowotne, którą przedsiębiorca opłaca w pełnej wysokości.
Okres obowiązywania ulgi
„Mały ZUS Plus” będzie obowiązywać maksymalnie przez 36 miesięcy w ciągu kolejnych 60 prowadzenia działalności gospodarczej. W praktyce oznacza to, że po trzech latach korzystania z ulgi, przez kolejne 2 lata przedsiębiorca będzie miał obowiązek odprowadzać składki naliczane ryczałtowo, a po upływie dwóch lat będzie mógł skorzystać z tej ulgi ponownie na zasadzie dobrowolności.
Zgłoszenie ulgi do ZUS
Przedsiębiorca, który chce skorzystać z „Małego ZUS Plus” od lutego oraz spełnia wszystkie niezbędne warunki, powinien zgłosić się do ulgi w nieprzekraczalnym terminie do 2 marca. W kolejnych latach natomiast do końca stycznia każdego roku. Zgłoszenie polega na złożeniu w ZUS odpowiednich dokumentów, takich jak:
- ZUS ZWUA – wyrejestrowanie z dotychczasowym kodem tytułu ubezpieczenia działalności
- oraz ZUS ZUA lub ZUS ZZA – zgłoszenie z kodem właściwym dla „Małego ZUS Plus: 05.90 albo 05.92.
Dodatkowo w marcu przedsiębiorca ma obowiązek dostarczyć dokumenty rozliczeniowe ZUS DRA cz. II Bądź ZUS RCA cz. II z informacją o:
- rocznym przychodzie,
- rocznym dochodzie,
- formach opodatkowania z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej,
- oraz obliczonej na podstawie dochodu z poprzedniego roku, na okres od lutego do grudnia 2020 roku podstawie wymiaru składek.
Przedsiębiorcy, którzy natomiast już w styczniu 2020 roku zgłosili się do „Małego ZUS” i chcą kontynuować ulgę na nowych zasadach, nie muszą się przerejestrowywać. Mają jedynie obowiązek złożenia dokumentów rozliczeniowych ZUS DRA cz. II oraz ZUS RCA cz. II z informacją o o podstawie wymiaru składek. Podstawa ta jest niezbędna do wyliczenia składek: najpierw za styczeń (w lutym), a następnie na okres od lutego do grudnia (w marcu). Jeżeli przedsiębiorca rozpoczyna działalność gospodarczą, a jego miesięczny przychód jest niższy niż połowa najniższej pensji krajowej (obecnie 1300 zł), wówczas w ogóle nie musi rejestrować swojej działalności.
„Mały ZUS Plus” a zasiłki chorobowe i macierzyńskie
Wysokość kwoty, od której przedsiębiorca opłaca składki ma wpływ na wysokość przysługujących świadczeń z ubezpieczeń społecznych, w tym zasiłek chorobowy, opiekuńczy oraz zasiłek macierzyński. Jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na niższe składki w ramach „Małego ZUS Plus”, wówczas kwota zasiłków będzie proporcjonalnie niższa.
Szacowany koszt „Małego ZUS Plus” dla finansów publicznych to około 1,3 miliarda złotych, co oznacza w praktyce, że tyle zaoszczędzą przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w Polsce.
